Skutki nielegalnego oświadczenia bądź zezwolenia mogą być opłakane dla cudzoziemca. Osoba taka może stać się ofiarą handlu ludźmi, bądź pracy przymusowej. Jednym z głównych priorytetów Straży Granicznej, a także innych służb w Rzeczypospolitej Polskiej jest zwalczanie przestępczości transgranicznej, walka z handlem ludźmi, pracą przymusową, a także nielegalnymi dokumentami.
Propozycja wprowadzenia druku zabezpieczonego dla zezwoleń na pracę cudzoziemcom
W obowiązującym obecnie stanie prawnym oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, a także wszystkie rodzaje zezwoleń na pracę wydawane cudzoziemcowi są dokumentami wydawanymi na papierze nieposiadającym zabezpieczeń. Ze względu na ilość cudzoziemców pracujących w Rzeczypospolitej Polskiej, a także biorąc pod uwagę walkę z nielegalnym zatrudnieniem i procederem handlu ludźmi, Instytut Praw Migrantów chce zaproponować, aby wprowadzono do Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń z dnia 7 grudnia 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2345) załącznik określający wzór blankietu, na którym to oświadczenia, a także wszelkie rodzaje zezwoleń na pracę, będą wydawane. Blankiet ten byłby drukiem zabezpieczonym, w to, jak są zabezpieczone odpisy akt Stanu Cywilnego.
W obecnej sytuacji pracodawca, wnosząc o wydanie zezwolenia na pracę dla danego cudzoziemca, tudzież wnosząc o wpisanie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi do rejestru oświadczeń, otrzymuje postanowienie o wpisaniu takiego oświadczenia do rejestru w formie dokumentu papierowego. W przypadku zezwolenia na pracę jest to forma decyzji, z pieczęcią organu administracji publicznej wydającego tę decyzję.
PROBLEMEM NIE JEST TREŚĆ DECYZJI CZY POSTANOWIENIA I ALE SPOSÓB JEJ ZABEZPIECZENIA PRZED PODROBIENIEM LUB PRZEROBIENIEM. JEDYNĄ CECHĄ, KTÓRA ODRÓŻNIA DOKUMENT PRAWDZIWY OD NIEPRAWDZIWEGO, JEST PIECZĘĆ URZĘDOWA. JEDNAKŻE MUSIMY ZDAĆ SOBIE SPRAWĘ Z TEGO, ŻE SAMA PIECZĘĆ JEST STOSUNKOWO ŁATWYM DO PODROBIENIA ELEMENTEM.
Dlaczego istotne jest zabezpieczenie oświadczeń i zezwoleń w sposób lepszy niż jest to obecnie?
W 2019 roku jedynie zezwoleń wydano 444738, natomiast jedynie w grudniu 2020 roku Straż Graniczna udostępniła na swojej stronie informacje o ponad 80 cudzoziemcach, którzy usiłowali przekroczyć granicę RP, posługując się fałszywymi oświadczeniami lub zezwoleniami. Sprawdzanie każdego dokumentu przez straż graniczną przy przekraczaniu granicy przez cudzoziemca posługującego się takim zezwoleniem oczywiście jest możliwe. Co więcej, funkcjonariusze straży granicznej dokładają wszelkich starań do tego, aby nie było ani jednego przypadku przekroczenie granicy osoby posługującej się podrobionym lub przerobionym dokumentem. Za trud tej służby należy im się uznanie i szacunek. Jednakże przez to, na jakim papierze są wydawane te akty, to łatwość zrobienia fałszywego oświadczenia lub zezwolenia niejako zachęca do usiłowania popełnienia przestępstwa, z drugiej strony funkcjonariuszom straży granicznej utrudnia to weryfikację prawdziwości dokumenty.
Skutki nielegalnego oświadczenia bądź zezwolenia mogą być opłakane dla cudzoziemca.
Osoba taka może stać się ofiarą handlu ludźmi, bądź pracy przymusowej. Jednym z głównych priorytetów Straży Granicznej, a także innych służb w Rzeczypospolitej Polskiej jest zwalczanie przestępczości transgranicznej, walka z handlem ludźmi, pracą przymusową, a także nielegalnymi dokumentami. Dlatego też wychodząc naprzeciw tym priorytetowym zadaniom Rzeczypospolitej Polskiej, chcemy, aby minister właściwy do spraw pracy określił w drodze rozporządzenia blankiet, na którym będą wydawane oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, a także każdy rodzaj zezwolenia na pracę wydawane cudzoziemcom.
Blankiet taki mógłby wykorzystywać obecnie stosowany w odpisach aktów Stanu Cywilnego wzór druku zabezpieczonego. Druk ten wykorzystuje między innymi takie elementy zabezpieczeń jak mikrodruk, druk wypukły, numerowanie druku, gilosz i znak wodny. Stosuje się tam zapewne też inne rodzaje zabezpieczeń, które jednak jest w stanie wykryć jedynie osoba przeszkolona. To jednak, że Instytut Praw Migrantów nie jest w stanie powiedzieć, jakie jeszcze zabezpieczenia zostały zastosowane w odpisach z akt Stanu Cywilnego, powoduje, że tym bardziej rekomendujemy taki właśnie wzór do zastosowania w oświadczeniach, jak i zezwoleniach wydawanych cudzoziemcom. Ewentualny koszt, a także wiedza i doświadczenie, jakie są potrzebne, aby podrobić taki blankiet, eliminowałyby większość prób podrobienia lub przerobienia tych dokumentów. Funkcjonariusze straży granicznej dostaliby możliwość weryfikacji z dużym prawdopodobieństwem legalności bądź nielegalności dokumentu nawet przy sprawdzeniu takiego dokumentu okiem nieuzbrojonym, a także palpacyjnie.
Obecnie oświadczenie, a także zezwolenie na pracę jest płatne, dlatego nawet koszt, jaki zostałby spowodowany zastosowanie druku zabezpieczonego, nie byłby istotną zmianą przy wydawaniu zaświadczeń czy zezwoleń, a potencjalny wzrost kosztów zezwolenia czy też oświadczenia wynosiłby do 20 zł. Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych również nie musiałaby zmieniać procedury technologicznej stworzenia takiego dokumentu, ponieważ dotychczas doskonale radzi sobie z produkcją druków zabezpieczonych na potrzeby urzędów Stanu Cywilnego, dlatego też nie widzimy przeszkód dla wprowadzenia tych zmian.
